ชีวิตที่เต็มไปด้วยตารางการทำงานและการนัดหมายทำให้กว่าจะมีเวลาหมุนเวียนมาทำกิจกรรมที่ชื่นชอบได้แต่ละรอบใช้เวลานานหลายวัน

บางกิจกรรมเช่นป่าอาหารที่ผมทำทิ้งไว้ กว่าจะมีเวลาลงมาเยี่ยมสักรอบหนึ่งนานเป็นเดือน กลับมารอบนี้พบว่ามันเขียวอึ๊ดไปด้วยวัชพืช คุ้ยๆดูให้ดีอาจจะเห็นฟักทอง แตงกวา มะเขือเทศ ซุกซ่อนอยู่ในพงหญ้าตรงไหนสักแห่งบ้าง กล้วยหอมก็ตกหวีดีแต่อยู่สูงมากเสียจนการเอาถุงพลาสติกหุ้มกันกระรอกกลายเป็นงานวิศวกรรมไปเลย เช่นเดียวกับมะเขือพวงที่ออกลูกสูงจนต้องแหงนคอตั้งบ่าและเอาไม้ไผ่สอยจึงจะได้กิน มะกอกฝรั่งที่ปลูกไว้กินใบก็ออกลูกให้กินด้วย ละมุดก็กำลังตกลูก ผมจะลองเปิดอ้าซ่าทิ้งไว้ดูซิว่ากระรอกจะสนใจละมุดฝาดๆหรือเปล่า กาแฟอาราบิก้ากำลังออกดอกโต้ลมร้อน ถั่วฝักยาว ถั่วพู มีพอให้เก็บได้ไม่ขาด ส่วนมะเขือเทศนั้นมักแอบซุกซ่อนอยู่ถ้าหาเจอก็ได้กิน ผักกินใบอื่นๆเช่นสะหระแหน่ ผักแพว ก็สมบูรณ์ดีหากขยันเก็บก็ได้กิน

เวลาสองชั่วโมงที่มีให้กิจกรรมนี้ในวันนี้คงทำได้อย่างเดียวคือกำจัดวัชพืช ภาษาเกษตรเรียกว่า weeding สมัยเป็นนักเรียนแม่โจ้มันช่างเป็นงานที่น่าเบื่อซะ แต่มาวันนี้ weeding หากตั้งใจทำอย่างปราณีตบรรจงและไม่เร่งรัดว่าจะต้องให้ได้พื้นที่เท่าไหร่ในเวลาเท่าไร มันเป็นกิจกรรมที่ได้ความสุข ได้แดด และได้เหงื่ออย่างดีกิจกรรมหนึ่งเลยทีเดียว ผมยังคิดในใจเลยว่าหากตัวเองแก่มากแล้วทำอะไรอย่างอื่นไม่ไหวก็น่าจะเหลือกิจกรรมที่ชื่นชอบอีกอย่างหนึ่งรออยู่ คือ weeding นี่แหละ

ยังไม่ทันได้คิดว่าพื้นที่ว่างที่ได้กลับคืนมาจากวัชพืชจะปลูกอะไรดีก็ต้องรีบวางจอบเสียมเพื่อไปเตรียมตัวรับแขกเพราะวันนี้จะมีแขกมากินข้าวที่บ้าน ช่วงนี้บ้านมวกเหล็กรกรุงรังเพราะหมอสมวงศ์กำลังก่อสร้างห้องน้ำใหม่เพราะเธอเห็นว่าของเดิมที่ใช้มายี่สิบปีมันอับเกินไป กระแป๋งและถุงใส่วัสดุก่อสร้างของพวกช่างวางเกะกะไปทั่ว ผมเดินผ่านเห็นในกระแป๋งใบหนึ่งมีผักเขียวสดล้างสะอาดแช่อยู่ในน้ำใสเหมือนเตรียมไว้จะเอาไปทำอาหารเย็น ดูหน้าตามันก็คือวัชพืชตัวรกที่ผมเพิ่งกำจัดออกจากป่าอาหารนั่นเอง จึงถามช่างว่า

“..ช่างครับ อันนี้กินได้ด้วยหรือ” ช่างยิ้มแล้วตอบว่า

“กินได้สิครับ”

“กินได้แน่นอนเลยหรือ ไม่ใช่พี่เอาไปกินบ้างแล้วตายนะ” เขาหัวเราะและว่า

“กินได้แน่นอนครับ กินสดๆกับน้ำพริกก็ได้” เขาบอกชื่อผักเป็นภาษาอิสาน ซึ่งผมจำไม่ได้ สักพักเขาคิดขึ้นได้ จึงพูดออกมาเป็นภาษากลางว่า

“บัวบก”

อะเมซซิ่ง ขำตายแหละ หมอสันต์ไม่รู้จักใบบัวบก เอ..ผมว่าผมรู้จักนะ ตั้งแต่สมัยเด็กๆทางเหนือเรียกว่า “ผักหนอก” และเคยกินด้วย น้ำใบบัวบกแก้ช้ำในก็เคยกินเมื่อตอนเด็กแต่ไม่ชอบ หกสิบปีผ่านไปผมไม่ได้เห็นหน้ามันแสียนานเลยจำกันไม่ได้ และผมว่ามันกลายพันธ์ุไปนะ คือมันใบหนาขึ้น ผิวใบมันมันขึ้นเหมือนฉาบขี้ผึ้ง ต้นและไหลของมันขาวจั๊วะต่างจากที่ผมเห็นสมัยเด็กๆซึ่งต้นมันเป็นสีน้ำตาลแกมเขียว วันรุ่งขึ้นผมตั้งใจลงไปดูมันใหม่ เมื่อเขม้นมองจริงๆแล้วจึงพบว่ามันมีสองแบบปะปนกัน แบบที่ผมเคยเห็นตอนเด็กๆก็มีแต่ว่าเป็นส่วนน้อย ส่วนแบบใบมันๆกลมๆนี้มีเต็มไปหมดกำจัดอย่างไรก็ไม่เกลี้ยง เอาไปถามช่างอีกคนที่อายุมากกว่าว่านี่ผักอะไร เขาบอกว่า

“ผักแว่น”

อ้าว มีสองผักแล้วสิ แต่ได้ความว่ากินได้ทั้งคู่ โอเค.เย็นนี้จะลองเอาไปกินดูบ้าง กินสดๆเลย เพราะผมไม่ชอบน้ำพริกเนื่องจากไม่ชอบของเผ็ด กินสดๆดีกว่าได้รสชาติแปลกๆของตัวผักด้วย หวังว่ารุ่งขึ้นหนังสือพิมพ์คงไม่ลงข่าวว่า “..พบศพชายสูงอายุไม่ทราบชื่อ..” หิ หิ พูดเล่น

ผมพยายามนึกว่าเคยเห็นภาพผักแบบนี้แว่บๆที่ไหน จึงไปคุ้ยบรรดาขวดวิตามินอาหารเสริมที่ชอบมีคนเอามาฝากโดยที่ผมไม่เคยกินเลยเพราะไม่ชอบกินอะไรเป็นเม็ดๆ ได้แต่ทิ้งกองไว้บนโต๊ะ มีอยู่ขวดหนึ่งเป็นรูปใบบัวบก เขียนชื่อว่า Gotu Kola ขวดเล็กขนาดๆวางในฝ่ามือได้ ปิดราคาไว้ 20 เหรียญ หรือราวหกร้อยกว่าบาท ซึ่งก็นับว่าแพงไม่เบา แสดงว่าบัวบกและผักแว่นซึ่งเป็นวัชพืชที่น่าเบื่อในป่าอาหารของหมอสันต์นี่เป็นของดีมีราคาเหมือนกันแฮะ

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์