(ภาพวันนี้: สร้อยสายเพชร)

สุขสันต์วันพ่อครับ

ขอรบกวนสอบถามคุณหมอเรื่องการรักษาต่อมลูกหมากที่มีอาการฉี่วัดค่าการฉี่ได้วามแรงแค่5 หมอแนะรักษาด้วยการตัดชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก ผมได้มาศึกษาหาความรู้จากกูเกิ้ล ได้ทราบมีวิธีรักษาแบบใหม่กับต่อมลูกหมากด้วยไอนำ้ร้อน เลยคิดไม่ออกว่าจะรักษาวิธีใหนดีกว่ากัน ขอรบกวนคุณหมอให้ข้อมูลการรักษาว่าวิธีใหนดีต่อโรคระยะยาวครับ

ขอขอบพระคุณคุณหมอเป็นอย่างสูงครับ

……………………………………………………………………………

ตอบครับ
ก่อนตอบคำถามขอย้ำให้ท่านผู้อ่านทั่วไปทราบก่อนนะว่า

1.. นี่เป็นคำถามเกี่ยวกับต่อมลูกหมากโต ไม่ใช่เกี่ยวกับมะเร็งต่อมลูกหมาก

2.. เป็นคำถามเปรียบเทียบผลดีผลเสียของการผ่าตัดต่อมลูกหมากโตระหว่าง

2.1 วิธีสมัยนิยม (TURP) ซึ่งใช้วิธีสอดเครื่องมือเข้าปลายจู๋แล้วเอาหัวแร้งที่ติดปลายด้วยไฟฟ้าบ้าง เลเซอร์บ้าง หัวร้อนบ้าง เข้าไปทะลวงทำลายเนื้อของท่อปัสสาวะและต่อมลูกหมากให้ กระจุยหรือเป็นจุลไปแล้วดูดออกทิ้งเพื่อให้เกิดความโล่งโถงฉี่สะดวก แต่มีผลเสียที่จะทำลายทั้งท่อปัสสาวะและเนื้อต่อมลูกหมาก ซึ่งมีผลเสียคือกลไกการฉีดน้ำอสุจิ (ejaculation) มักเสียไปด้วย ซึ่งผู้ชายจำนวนหนึ่งกลัวจะเสียความเป็นชายไปเพราะการนี้

2.2 วิธีใหม่ที่วงการแพทย์คิดขึ้นมาซึ่งมีเป้าหมายสงวนท่อปัสสาวะไว้เพื่อคงความสามารถในการฉีดอสุจิไว้ มีสามวิธี คือ

วิธีที่ 1. Water vapor therapy ที่คุณเรียกว่าวิธีไอน้ำแต่ผมแปลว่าวิธี “นึ่งต่อมลูกหมาก” มีวิธีทำที่พิศดาร กว่าการผ่าตัดต่อมลูกหมากแบบมาตรฐาน (TURP) เป็นอันมาก แม้จะทำโดยใส่เครื่องมือผ่านปลายจู๋เข้าไปเหมือนกันแต่ไม่มีการใช้หัวแร้งทะลุทะลวง ท่อที่ใช้ผ่าตัดมีรูเล็กๆเท่าปลายเข็มเรียงรายอยู่ด้านข้างท่อ แล้วแพทย์ใช้วิธีสอดสายฉีดปลายแหลมเล็กระดับเข็มฉีดยาแยงออกไปทางรู้ด้านข้างของท่อเครื่องมือ แทงทะลุพ้นผนังท่อปัสสาวะออกไป เข้าไปในเนื้อต่อมลูกหมาก แล้วฉีดไอน้ำร้อนออกไปนึ่งเนื้อต่อมลูกหมากให้สุกหรือพูดง่ายๆว่าให้ตาย หลังจากนั้นมันจะเปื่อยสลายถูกดูดซึมเข้าสู่หลอดเลือดดำและท่อน้ำเหลืองเพื่อเอาไปทิ้งตามระบบปกติของร่างกายเอง ส่วนตัวท่อปัสสาวะจะยังอยู่เพราะไม่ได้ถูกไอน้ำร้อนนึ่งไปด้วย กิจกรรมใดๆของความเป็นชายก็จะยังอยู่เพราะท่อไม่ถูกเผาหรือตัดทิ้ง แต่วิธีนี้ในเชิงเทคนิคก็มีข้อเสียเหมือนกันเพราะหลังทำแม้จะกลับบ้านได้เลยทันทีไม่ต้องนอนโรงพยาบาล แต่ใหม่ๆท่อปัสสาวะจะบวมมากจนต้องคาสายสวนไว้อาจนานถึง 1-2 สัปดาห์จึงจะเอาออกได้

วิธีที่ 2. ใช้วิธีเอาบอลลูนคล้ายๆกับที่ใช้ในงานผ่าหัวใจแต่ใส่เข้าไปขยายท่อปัสสาวะจนบอลลูนโตคับและเบียดเนื้อต่อมลูกหมากออกไปทุกทิศ แล้วยิงฉมวกทะลุท่อปัสสาวะออกไปด้านข้างไปเกี่ยวเยื่อหุ้ม (capsule) ของต่อมลูกหมากซึ่งแข็งแรงไว้ทุกทิศทุกทาง จากฉมวกมีลวดสลิงดึงปลายอีกข้างซึ่งเป็นตะขอรั้งผนังท่อปัสสาวะไม่ให้ยุบกลับเมื่อหุบบอลลูนลงและเอาบอลลูนออกมาแล้ว คล้ายๆเวลาช่างก่อสร้างใช้ลวดแขวนห้อยฝ้าเพดานไว้กับขื่อแป วิธีนี้ก็ทำให้ท่อปัสสาวะโล่งขึ้นได้โดยไม่ต้องทำลายท่อปัสสาวะ

วิธีที่ 3. ใช้ลวดถ่างสามขาเข้าไปกางค้ำผนังท่อปัสสาวะให้เบียดค้ำเนื้อต่อมลูกหมากไว้สามทิศทางเพื่อให้เกิดรูตรงกลางท่อจนโล่งโถงคล้ายกับการใส่ลวดถ่าง (stent) ในงานรักษาหลอดเลือดหัวใจตีบ กางลวดถ่างไว้อย่างนั้นหลายวันจนกว่าเนื้อต่อมลูกหมากที่ถูกถ่างหรือเบียดออกไปจะเกิดพังผืดจับจนเข้ารูปแน่นไม่หดกลับอีกจึงค่อยหุบลวดถ่างแล้วลากลวดถ่างออกมาเสีย ไม่คาลวดถ่างไว้ อาศัยที่เนื้อต่อมลูกหมากถูกพังผืดยึดไม่บีบอัตกลับทำให้ท่อปัสสาวะโล่งได้

ทั้งสามวิธีนี้ในเมืองไทยมีใช้วิธีไอน้ำหรีอวิธีนึ่งต่อมลูกหมากวิธีเดียว ส่วนสองวิธีหลังเมืองไทยยังไม่มี ใครอยากทำต้องไปทำที่อเมริกา

ถามว่าจะเลือกวิธีใหม่คือใช้ไอน้ำหรือนึ่งต่อมลูกหมากแทนวิธีผ่าตัดมาตรฐานดั้งเดิม TURP ดีไหม ตอบว่ามีทั้งด้านดีและด้านเสียซึ่งคุณต้องตัดสินใจเองครับ

ด้านดีก็คือการแก้ปัญหาต่อมลูกหมากโตโดยสงวนท่อปัสสาวะไว้เป็นความฝันอันสูงสุดของวงการแพทย์มานานแล้วและมาบัดนี้ฝันนั้นเป็นจริงแล้ว ปัญหาสุขภาพเพศชายหลังผ่าตัดที่วิธีมาตรฐาน TURP แก้ไม่ตกก็จะได้กลายเป็นอดีตไปเสียที

ด้านเสียก็คือขณะที่เป็นของใหม่ก็ต้องลองผิดลองถูกกันไปก่อน หมอก็ยังทำไม่ค่อยเป็น ผลระยะยาวจะเป็นอย่างไรก็ยังไม่ทราบ ต้องอาศัยผู้ป่วยเป็นกองหน้าหรือเป็นหน่วยกล้าตายลองดูเหมือนการทดลองเปลี่ยนจากรถใช้น้ำมันมาเป็นรถใช้ไฟฟ้า คุณจะเลือกแบบเก่าหรือแบบใหม่ก็ได้สุดแล้วแต่ความกล้าของคุณ ผมสนับสนุนทั้งสองทางเลือกครับ เพราะหากปราศจากหน่วยกล้าตายในอดีต วิชาแพทย์ก็คงไม่ก้าวหน้ามาถึงอย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบันนี้

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์