(ภาพวันนี้: ต้นดอกทิวลิป ต้องเอาหัวไปใส่ตู้เย็นไว้ พออากาศเย็นก็เอามาฝังดินตื้นๆ มันจึงจะงอกออกมาให้เห็นอย่างนี้)

เรียนคุณหมอสันต์

ตอนนี้อายุ 74 ปีแล้วครับ ลูกหลานก็เคี่ยวเข็นให้ออกไปเดินออกกำลังกายให้ได้วันละ 10,000 ก้าว ผมไปเดินสองสามครั้งแล้วก็ท้อเพราะมันเยอะเกินไปเลยเลิกไปเลย อยากถามคุณหมอว่าทำไมต้องเดินมากถึงขนาดนั้น ตัวเลขนี้มันมาจากไหน เดินน้อยกว่านั้น คือเดินแค่นิดๆหน่อยๆพอยืดเส้นยืดสายไม่ได้หรือครับ

ขอบคุณครับ

………………………………………………………….

ตอบครับ

1.. ถามว่าตัวเลขว่าควรเดินให้ได้วันละ 10,000 ก้าวมันมาจากไหน ตอบว่ามันมาจากการคิดคาดเดาเอาแบบนักบัญชีครับ คือเห็นตัวเลขกลมๆมีศูนย์แยะๆอยู่ตรงไหนก็เอามันตรงนั้นแหละ เป็นมาตรฐาน หิ..หิ

2.. ถามว่าแล้วเดินให้น้อยกว่านี้จะไม่ได้ประโยชน์บ้างเลยหรือ คำถามนี้ตอบได้จากงานวิจัยแบบเมตาอานาไลซีสที่เพิ่งตีพิมพ์ในวารสาร Circulation ซึ่งคณะผู้วิจัยได้ทำการวิเคราะห์ข้อมูลจำนวนก้าวที่เดินได้ต่อวันกับอัตราการเกิดเหตุฉุกเฉินทางหลอดเลือด (กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลันและอัมพาตเฉียบพลัน) ของผู้สูงวัยอายุ 51-75 ปี) จำนวน 123,209 คน/ปี (ระยะติดตาม 6.2 ปี) พบว่ามีคนเกิดเหตุฉุกเฉินทางหลอดเลือดขึ้น 1,523 คน เมื่อวิเคราะห์พบว่าอัตราการเกิดเหตุฉุกเฉินแตกต่างกันไปตามจำนวนก้าวที่เดินออกกำลังกายได้เฉลี่ยในแต่ละวัน โดยผู้สูงวัยที่เดินได้เฉลี่ยวันละ 6,000 – 9,000 ก้าว จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดเหตุฉุกเฉินทางหลอดเลือดลดลงได้ถึง 50% เมื่อเทียบกับผู้สูงอายุที่เดินได้แค่วันละ 2,000 ก้าว

ก่อนหน้านี้มีอีกงานวิจัยหนึ่งทำทางยุโรปกับคนจำนวนประมาณ 50,000 คนพบว่าคนที่เดินได้ถึงวันละ 6000-8000 ก้าวจะมีความเสี่ยงตายจากทุกสาเหตุลดลงมากกว่าคนที่เดินน้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญ

สรุปว่าเป็นผู้สูงอายุจะเดินให้ได้ผลดีต่อสุขภาพอย่างเป็นเนื้อเป็นหนังหากถือเอาตามหลักฐานการวิจัยทางคลินิกระดับเชื่อถือได้ อย่างน้อยก็ควรให้ได้วันละ 6,000 ก้าวขึ้นไปครับ

3.. ข้อนี้ท่านไม่ได้ถามแต่ผมแถมให้ ว่าการออกกำลังกายนี้เป็นที่รู้กันมานานแล้วว่ามันเป็นยาวิเศษ และรู้กันมานานแล้วว่ามันเป็นยาที่ออกฤทธิ์หรือให้ผลตามขนาด (dose dependent) คือยิ่งออกกำลังกายมาก ยิ่งให้ผลดีต่อสุขภาพมาก ดังนั้นท่านเริ่มเดินวันละนิดๆนิดๆหน่อยๆพอยืดเส้นยืดสายก็ดีกว่าไม่ออกเลย แต่พอเส้นสายมันยืดดีแล้วก็ค่อยๆเดินให้มากขึ้นๆ ยิ่งหากผู้สูงอายุเดินได้มากกว่าวันละ 6,000 ก้าวขึ้นไปได้ก็ยิ่งดีครับ

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์

………………………………………………………………

บรรณานุกรม

1. Paluch AE, Shivangi B. et al. Prospective Association of Daily Steps With Cardiovascular Disease: A Harmonized Meta-Analysis. Circulation, 2022; DOI: 10.1161/CIRCULATIONAHA.122.061288