ช่วงกลางเดือนพฤษภาคม เมื่อผมบอกน้องๆในเวลเนสวีแคร์ว่าผมจะจบโปรแกรมการฟื้นฟูหลังป่วยหนักของผมปลายเดือน น้องๆถามว่าเมื่อผมแข็งแรงทำงานได้เหมือนเดิมแล้ว จะมีแผนเกี่ยวกับการใช้งานเวลเนสวีแคร์อย่างไรต่อไป ผมตอบน้องๆไปว่าให้อยู่นิ่งๆไปก่อน แล้วค่อยไปเริ่มทำแค้มป์สอนต่างๆตอนปลายปี เพราะข้อมูลที่มีอยู่ตอนนั้นผมคาดการณ์ว่าเรื่องโควิดทั่วโลกและในประเทศไทยจะซาลงจนชีวิตผู้คนจะกลับมามีกิจกรรมได้ใกล้เคียงปกติประมาณปลายปีนี้ แต่พอวันต่อมาได้อ่านข่าวชิ้นหนึ่งในหนังสือพิมพ์นิวยอร์คไทม์ก็อึ้งและรู้ทันทีว่าที่ตัวเองคาดการณ์เรื่อง โควิดจะจบปีนี้นั้นผิดไปเสียแล้ว ข่าวนั้นเป็นข่าวเล็กๆตั้งแต่วันที่ 14 พค. 64 ซึ่งหนังสือพิมพ์นิวยอร์คไทม์ลงข่าวว่าพนักงานสนามบินชางอีของสิงค์โปรจำนวน 28 คน ติดเชื้อโควิดสายพันธ์อินเดีย (B.1.617) โดยที่ในจำนวนนี้ 19
อ่านต่อบทความนี้เป็นการรวบตอบอีเมลที่เข้ามาเป็นจำนวนมากเกี่ยวกับประโยชน์และความเสี่ยงของวัคซีนโควิด19 โดยจะค่อยๆจับไปทีละประเด็นที่ถามเข้ามา และเพิ่มเติมประเด็นสำคัญตามแต่ผมจะคิดขึ้นได้ เปรียบเทียบวัคซีนโควิด-19 ทั้งสามชนิด การเปรียบเทียบวัคซีนเราอยากรู้ในสามประเด็น คือ (1) วิธีผลิตและกลไกการออกฤทธิ์ (2) ประสิทธิผลในการป้องกันโรค (3) ความเสี่ยงหรือภาวะแทรกซ้อนของวัคซีน แต่ความจริงก็คือว่า ณ ขณะนี้เรามีแต่ข้อมูลที่จะเปรียบเทียบในประเด็นวิธีผลิตและกลไกการออกฤทธิ์เท่านั้น ส่วนการเปรียบเทียบประสิทธิผลและความเสี่ยงทำไม่ได้เพราะยังไม่เคยมีงานวิจัยแบ่งกลุ่มสุ่มตัวอย่างเปรียบเทียบ (RCT) อย่างดีก็ได้แต่เดาเอาจากข้อมูลที่มาคนละทิศคนละทางซึ่งข้อมูลแบบนั้นไม่สามารถเปรียบเทียบตามแบบวิทยาศาสตร์และเชื่อถือได้น้อย อย่างไรก็ตาม
อ่านต่ออาจารย์ช่วยอธิบายวัคซีนโควิด 19 ให้หน่อย ว่าอย่างไหนดีเสียอย่างไร ควรฉีดหรือไม่ควรฉีด เพราะอ่านมาแยะแล้วแต่ก็ยังไม่รู้เรื่องเลย ………………………………………………………. ตอบครับ ฮ้า นี่เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของการเป็นหมอเวชศาสตร์ครอบครัวของหมอสันต์ที่คนไข้มาขอเรียนรู้เรื่องวัคซีน แต่ก่อนนี้อย่าว่าแต่คนไข้เลย แม้แต่หมอด้วยกันเมื่อชวนคุยเรื่องวัคซีนก็ ฮึ.. เมินหน้า ไม่สน ขอบคุณโควิด19 ที่กระตุ้นความสนใจในคุณค่าของวัคซีนขึ้นมา เป็นการช่วยให้หมอเวชศาสตร์ครอบครัวซึ่งต้องส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคโดยตรงทำหน้าที่ได้ง่ายขึ้น แต่ก่อนจะตอบคำถามของคุณ ผมต้องปูความรู้พื้นฐานก่อนนะ
อ่านต่อภาพรวมสถานะการณ์โควิด19 ของไทยวันนี้ ไม่น่าเชื่อแต่ก็ต้องเชื่อ ประเทศไทยของเราได้กลับเข้าสู่การระบาดของโควิด19 ในระยะเร่งหรือระยะที่ 4 (acceleration phase) อีกแล้ว หลังจากที่ดับคลื่นระยะเร่งนี้ลงได้สนิทแล้วเมื่อปลายเดือนเมษายน รูปแบบการกระจายตัวของโรคได้เปลี่ยนจากการอยู่ในระยะติดเชื้อกระปริดกระปรอย (sporadic) อย่างคงที่มานานถึง 8 เดือน กลับมาเป็นการติดเชื้อเป็นกลุ่มๆ
อ่านต่อเมื่อเดือนมีนาคมปีนี้ ผมได้เขียนถึงตัวเปลี่ยนเกม (Game Changer) ของสถานะการณ์โรคโควิด19 ว่ามีอยู่ 7 ตัว ตัวเบ้งตัวหนึ่งในเจ็ดตัวนั้นก็คืออุณหภูมิและความชื้น เพราะงานวิจัยกับเชื้อไวรัสซาร์สโควี1ซึ่งเป็นญาติพี่น้องกับซาร์โควี2ที่ทำให้เกิดโรคโควิด19นี้ พบว่ามันทนมีชีวิตอยู่บนพื้นผิวแห้งนอกร่างกายคนได้นานถึงมากกว่า 5 วันหากอุณหภูมิต่ำอยู่ระหว่าง 22-25 องศาและอากาศแห้งระดับความชื้น 40-50% ซึ่งก็คือบรรยากาศในห้องแอร์ แต่หากอุณหภูมิสูงขึ้นถึง 38 องศาซี.และความชื้นสูงถึง
อ่านต่อ(ภาพประจำวัน: วันนี้ผมผ่านไปทางเจริญกรุง จึงแวะไปสุสานโปรเตสแตนท์ที่ริมน้ำเจ้าพระยา ถือโอกาสสำรวจหลุมศพต่างๆ รวมทั้งหลุมศพหมอบรัดเลย์ (Daniel Beach Bradley) ซึ่งผมถือว่าเป็นบิดาวิชาแพทย์แผนใหม่ของเมืองไทยตัวจริง คือทั้งเป็นผู้เริ่มต้นปลูกฝึฉีดวัคซีน เริ่มการฝากครรภ์ทำคลอดแบบไม่ต้องอยู่ไฟนานเป็นเดือนๆอีกต่อไปทั้งยังเขียนและพิมพ์ตำราเรื่องนี้ด้วย และทั้งเริ่มทำผ่าตัดแบบแผนใหม่เป็นครั้งแรกในเมืองไทยโดยตัดเนื้องอกให้ทาสในวังคนหนึ่ง และยังเปิดคลินิกรักษาโรคแก่คนทั่วไปทุกวันอีกต่างหาก ทั้งหมดนี้ทำตั้งแต่สมัยร.3โน่นนะ ผมเองก็เพิ่งรู้จากการไปเยี่ยมหลุมศพครั้งนี้เองว่าเขาทำงานอยู่ในเมืองไทยช่วงปีค.ศ.1835-1873 ซึ่งเผอิญเป็นช่วงเวลาเดียวกันที่ผลงานการปลูกฝีของเอ็ดเวิร์ดเจนเนอร์เป็นที่ยอมรับในอังกฤษพอดี (1840) เรียกว่าหมอบรัดเลย์นี้ปลูกฝีฉีดวัคซีนในเมืองไทยเกือบจะพร้อมกับที่โลกนี้เริ่มคิดวัคซีนขึ้นมาใช้เลยทีเดียว) ………………………………………………………… เรียนคุณหมอสันต์
อ่านต่อ(ภาพประจำวัน: เมื่อวานนี้ ผมขับรถจากมวกเหล็กกลับกรุงเทพโดยขับอ้อมไปทางตอนเหนือของเขาใหญ่ แวะดูโบสถ์ที่สวยงาม สะอาด และเงียบสงบแห่งนี้ ชื่อ โบสถ์ บุญราศรี นิโคลัส บุญเกิด กฤษบำรุง ขอบคุณท่านผู้ที่สร้างสิ่งสวยงามเช่นนี้ไว้ ทำให้ผมได้มีโอกาสมาเยี่ยมชม) …………………………………… เมื่อประมาณสองสัปดาห์ก่อน
อ่านต่อ