สำหรับผู้สนใจจะมาอยู่ด้วยกันในรูปแบบ Senior Co-Housing ผมขอให้ข้อมูลสำหรับเป็นไอเดียเริ่มต้น ดังนี้

     ซีเนียร์โคโฮ คือรูปแบบของชุมชนที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุที่มีขนาดเล็กประมาณโคโฮละไม่เกิน 15 -20 หน่วย เป็นบ้านเดี่ยวทั้งหมด โดยมีคอนเซ็พท์ของแต่ละโคโฮว่า

1. ทุกคนรู้จักกัน ดูแลกันและกัน (co-care)

2.  ทุกคนมั่นหมายจะอยู่ที่โคโฮนี้จนแก่และจะตายที่นี่ (age in place)

3.  ช่วยกันคิดช่วยกันทำ (co-decision) ทุกคนเป็นกรรมการโคโฮ ไม่จดทะเบียนเป็นนิติบุคคล คิดจะทำอะไรใหม่ๆนอกเหนือจากที่ตกลงกันไว้ตั้งแต่ตั้งโคโฮ ต้องได้มติเอกฉันท์
4. มีรั้วปิดล้อมเฉพาะชุมชนไม่ให้บุคคลภายนอกเข้าไป (gated community)

5.  ทุกคนมีบ้านของตัวเอง แต่ก็มีพื้นที่ร่วม (privacy & shared facilities) โดยแชร์สิ่งที่ใช้ร่วมกันได้เพื่อการประหยัด สิ่งที่ใช้ร่วมกันอย่างน้อยที่สุดมี 5 อย่าง คือ

5.1 รั้วเดียวกันล้อมรอบโคโฮ

5.2 ระบบกันขโมยและกล้องวงจรปิดระบบเดียวกัน

5.3 ระบบเรียกฉุกเฉิน (nurse call system) ระบบเดียวกัน

5.4 บ้านพักคนสวนหลังเดียวกัน มีคนสวนและคนเฝ้าที่เป็นคนเดียวกัน และคนคนเดียวนี้ทั้งเฝ้ายาม ทั้งตัดหญ้า และทั้งดูแลโคโฮ

5.5 ระบบจ่ายน้ำร่วมกัน 

     ซีเนียร์โคโฮ ตั้งอยู่ในรีสอร์ทเก่าชื่อ “มวกเหล็กวาลเลย์” ซึ่งมีพื้นที่ 400 ไร่ อยู่ห่างจากตลาดมวกเหล็ก จ.สระบุรีประมาณ 3 กม. เฉพาะพื้นที่ที่ใช้ทำซีเนียร์โคโฮมีพื้นที่รวม 70 ไร่ ประกอบด้วยโคโฮอยู่ติดๆกันรวมทั้งสิ้น 8 โคโฮ คือ Coho1, Coho2, Coho3, Coho4, Coho5A, Coho5B, Coho5C, Coho5D แต่ละโคโฮมีรั้วรอบขอบชิดของตนเองและมีบ้านพักคนสวนของตนเอง โดยมีบางสิ่งที่ควรกล่าวถึงในชุมชนดังนี้

     1. Exercise Road เป็นถนนราดยางกว้าง 8 เมตร ผ่ากลางชุมชน ยาว 1.6 กม. ปลายสองข้างของถนนมีเกาะกลางเป็นรูปดัมเบล สร้างขึ้นเป็นส่วนหนึ่งของสัญญาขายที่ดิน Coho2, 3, 4 สร้างเสร็จ 31 ธค. 57 เพื่อให้สมาชิกทุกโคโฮใช้ออกกำลังกายเช่น จักรยาน วิ่ง เดิน เป็นต้น

     2. Senior Gym & Park เป็นพื้นที่ส่วนกลางของโครงการ Coho5 ทั้ง 5A 5B 5C 5D โดยเปิดให้สมาชิกโคโฮอื่นเข้าเป็นสมาชิกใช้งานได้ด้วย ตัวพื้นที่และปาร์คสร้างและมอบให้โดย Joint Venture ซึ่งเป็นผู้จัดสรรที่ดินขายให้สมาชิก Coho5 ส่วน Senior Gym สร้างโดย Coho5 พื้นที่ทั้งหมดประมาณ 3 ไร่กว่า กำหนดสร้างเสร็จเมื่อปิดการขาย Coho5 แล้ว (ประมาณ 31 ธค. 59) ใช้พักผ่อนและออกกำลังกายทุกรูปแบบ เน้นอุปกรณ์ออกกำลังกายแบบฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อสำหรับผู้สูงอายุ และอุปกรณ์ทำกายภาพฟื้นฟูร่างกายของผู้สูงอายุหลังการเจ็บป่วยเช่น อัมพาต หัวใจวาย เป็นต้น

     3. Senior Community Center ตั้งอยู่บนพื้นที่ประมาณ 4 ไร่ เป็นพื้นที่ลงทุนของ Joint Venture โดยไม่เกี่ยวกับสัญญาขาย Coho กำหนดสร้างเสร็จเมื่อจบการก่อสร้าง Coho5 (ประมาณ 31 ธค. 61) ประกอบด้วย

3.1 Railway Station Park เป็นสวนพักผ่อนที่สร้างเป็นสถานีรถไฟชนบทขนาดเล็กอยู่ริมทางรถไฟ กลางทุ่งดอกไม้ 

3.2 Senior Shops ร้านค้าสำหรับผู้สูงอายุ เช่น Manicure (บริการเล็บและเท้า) ทำผม หนังสือ กาแฟ ต้นไม้ ดอกไม้ ของใช้ เป็นต้น

3.3 Medical Home เป็นคลินิกแพทย์ประจำครอบครัวที่มุ่งเน้นการส่งเสริมสุขภาพในลักษณะผู้ใช้เป็นผู้จ่ายเงิน (fee for service) มีระบบแพทย์ประจำตัว ระบบฐานข้อมูลสุขภาพต่อเนื่องที่เชื่อมโยงกับโรงพยาบาลที่สมาชิกโคโฮใช้บริการอยู่ประจำ

3.4 Caregivers’ Academy โรงเรียนฝึกสอนผู้ดูแลผู้สูงอายุ ของมูลนิธิสอนช่วยชีวิต (RFT) ซึ่งมุ่งผลิตผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีคุณภาพดีสู่ตลาดโดยใช้การทำงานดูแลผู้สูงอายุในโคโฮเป็นส่วนหนึ่งของประสบการณ์เรียนรู้

     4. Health Cottage ตั้งอยู่บนพื้นที่ 35 ไร่ เป็นรีสอร์ทส่วนบุคคล ไม่เกี่ยวกับสัญญาขายโคโฮ ตั้งอยู่หัวถนน Exercise Road (ซอย9) เป็นสถานที่ฝึกสอนการดูแลสุขภาพตนเองสำหรับคนป่วยและคนทั่วไปในรูปแบบเฮลท์แค้มป์ (Health Camp) และเป็นโรงแรมที่พักสำหรับคนทั่วไปด้วย ปัจจุบันเปิดดำเนินการแล้ว

     5. บ้านโกรฟเฮ้าส์ (Grove House) เป็นบ้านโบราณทรงอะดิรอนแดคของนพ.สันต์ ใจยอดศิลป์ ตั้งอยู่บนพื้นที่ 5 ไร่ที่ซอย 2/1 (ซอยต้นโพธิ์) กลางหมู่บ้านมวกเหล็กวาลเลย์ เป็นทั้งร้านกาแฟ แกลลอรี่ และสถานที่พบปะ ทำกิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงวัย (senior activities) เช่น ชั้นเรียนวาดรูป ชั้นเรียนเต้นรำ ชั้นเรียน Tai Chi ชั้นเรียน Yoga เป็นต้น ปัจจุบันกำลังอยู่ในระหว่างซ่อมแซม จะเปิดบริการ 6 ธค. 57

     ณ ขณะนี้ coho1 มีคนซื้อเพื่อเข้าอยู่เต็มแล้ว coho234 ได้เปิดขายและมีคนจองซื้อไปประมาณครึ่งหนึ่ง (มีทั้งหมด 19 แปลง) การจะเริ่มต้น coho จะต้องทอดเวลาไปอีกหลายเดือนจนกว่าจะมีผู้จองซื้อเต็ม แล้วจึงนัดประชุมทำความรู้จักกัน เมื่อเห็นว่าจะอยู่ด้วยกันได้แน่แล้ว จึงค่อยทำสัญญาซื้อที่ดินจริงๆ จะซื้อโดยที่ไม่เคยมาร่วมประชุมทำความรู้จักเพื่อนบ้านเลยนั้นคงไม่ได้ เมื่อซื้อที่ดินได้แล้ว จึงร่วมกันเป็นโคโฮ ดูแลเงินของโคโฮ และประชุมตัดสินใจเรื่องต่างๆของโคโฮด้วยกัน

     สำหรับ Coho 2, 3, 4 ราคาที่ดินคือตรว.ละ 7,500 บาท ทั้งนี้สมาชิกต้องจ่ายเงินสมทบเข้าโคโฮของตัวเองเพื่อเป็นค่าสร้างสมบัติส่วนกลางอีกตรว.ละ 2,000 บาท และต้องจ่ายค่าบำรุงรักษารายเดือนอีกตรว.ละ 15 บาท/ตรว/เดือน โดยเก็บล่วงหน้าเข้าโคโฮ 3 ปี และยังต้องเผื่องบประมาณสำหรับปลูกบ้านอีกด้วย ดังนั้นหากจะซื้อที่ 200 ตรว. งบประมาณก็คือ

ค่าที่ดิน 200 x 7,500 = 1,500,000 บาท

เงินสมทบเข้าโคโฮต 200 x 2,000 = 400,000 บาท

ค่าใช้จ่ายรายเดือน3ปี 200 x 15 x 36 = 108,000 บาท

ค่าปลูกบ้าน 100 ตรม. (ประมาณต่ำสุด) = 1,500,000 บาท

รวมงบประมาณ = 3,508,000 บาท

     สำหรับ Coho5 ทั้ง 5A 5B 5C 5D ทางเจ้าของที่ยังไม่ได้กำหนดราคา เพราะยังเตรียมพื้นที่ไม่เสร็จและยังไม่เปิดให้จองในขณะนี้ และคงจะไม่เปิดให้จองจนพ้นเดือนพค. 58 ไปแล้ว

     ในการขาย เจ้าของขายเป็นแปลงแบบยกแปลง กรณีผู้ซื้อต้องการแบ่งเพื่อให้ได้ขนาดเล็กลง ต้องรวมกันซื้อแล้วลงชื่อเป็นเจ้าของร่วมโดยระบุสัดส่วน แล้วไปแบ่งแยกโฉนดในนามเดิมภายหลัง กรณีไม่สะดวกที่จะดำเนินการเอง มีผู้รับจ้างที่ไว้ใจได้ดำเนินการให้

เมื่อจับคู่กันได้แล้วว่าใครจะเป็นเพื่อนบ้านใคร นโยบายในรายละเอียด เช่น theme ของชุมชน อาจเปลี่ยนแปลงได้ ขึ้นอยู่กับการหารือของสมาชิกแต่ละโคโฮ แต่ในกรณีที่ไม่ได้คุยกันไว้ ถือว่าให้ใช้ข้อตกลงกลางต่อไปนี้ไปพลางก่อน คือ

1. สมาชิกต้องจ่ายเงินสมทบเข้าโคโฮ 2,000 บาทต่อตรว. เข้าบัญชีของโคโฮ ในวันโอนที่ดิน

2. สมาชิกจ่ายค่าดูแลรักษาโคโฮ 15 บาทต่อตรว.ต่อเดือน เก็บล่วงหน้าเข้าบัญชีของโคโฮ 3 ปี ในวันโอนที่ดิน

3. ให้แต่ละโคโฮกำหนด (หรือไม่กำหนด) เวลาที่ต้องปลูกบ้านให้เสร็จเอาเอง แต่ในทุกกรณี เมื่อพ้นระยะเวลา 3 ปีนับจากซื้อที่ดินและจัดตั้งโคโฮแล้ว จะปิดพื้นที่ของโคโฮไม่ให้มีการสร้างที่พักคนงาน การก่อสร้างใดๆที่จะมีหลังจากนั้นต้องให้ไปตั้งแค้มป์ที่พักคนงานภายนอกรั้วโคโฮ

4. บ้านทุกหลังอยู่ในรั้วของโคโฮ ห้ามทำรั้วระหว่างบ้าน ยกเว้นการฝังหลักหมุดแนวเขต และการปลูกต้นไม้เป็นแนวช่วงสั้นๆบริเวณหลังบ้าน แต่ต้องเปิดช่องให้คนสวนและคนในชุมชนเดินผ่านที่ดินทุกแปลงได้จากทุกทิศ

5. ห้ามปลูกบ้านชิดแนวเขตเกิน 2 เมตร

6. ห้ามปลูกบ้านสูงเกิน 8.5 เมตร (สองชั้น) จากระดับสูงสุดของพื้นดินเดิม

7. ต้องใช้ถังแซทบำบัดน้ำเสียในบ้านก่อนปล่อยน้ำเสียสู่คลองระบายของชุมชน

8. สายไฟฟ้าจากเสาไฟฟ้าของโคโฮไปยังตัวบ้าน ต้องฝังลงใต้ดินไปยังตัวบ้าน

9. ทุกบ้านต้องเชื่อมต่อระบบป้องกันขโมยและระบบ nurse call system กับของโคโฮ

10. ห้ามเลี้ยงสัตว์เลี้ยงที่ส่งเสียงหรือกลิ่นรบกวนเพื่อนบ้าน

11. ห้ามเลี้ยงสุนัขแบบปล่อย

แต่ละโคโฮดูแลชุมชนของตัวเองในรูปแบบของกรรมการชุมชนที่มีสมาชิกทุกคนเป็นกรรมการ ในส่วนของการดูแลชุมชนใหญ่ร่วมกัน จะมีการจัดตั้งนิติบุคคลบ้านจัดสรรขึ้นเมื่อปิดการขาย Coho5 แล้ว (ประมาณ 31 มีค. 59) ผู้อยู่อาศัยในทุก Coho (1, 2, 3, 4, 5A, 5B, 5C, 5D)  จะต้องส่งตัวแทนของโคโฮตนเองเข้าร่วมเป็นกรรมการนิติบุคคลฯ ซึ่งนิติบุคคลฯนี้มีไว้เพื่อแก้ปัญหาของชุมชนใหญ่นอกโคโฮเช่นซ่อมถนนทางเข้า เป็นต้น จะไม่แทรกแซงภายในของแต่ละโคโฮซึ่งจะดูแลตนเองในรูปแบบของ co-decision ในหมู่สมาชิกของโคโฮนั้นๆ

แผนที่เดินทาง

 นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์