Latest

เม็ดเลือดแดงข้นมากเกินไป

คุณหมอครับ

ไปบริจาคเลือดมา เค้าบอกว่าค่าความเข้มข้นของเลือดสูงไป ไม่รับบริจาคครับ คือช่วงก่อนนั้นผมก็บริจาคปกติ แต่ปีสองปีหลังนี้หยุดไป ที่ผ่านมาทานเหล้า นอนดึกบ่อยมาก จะเป็นเพราะสาเหตุนี้ได้ไหมครับ ไม่สูบบุหรี่ ออกกำลังบ้าง น้ำหนักตัวเพิ่ม 5 โล ใน3 เดือน ต้องทำอย่างไร(อายุ36)
จะเป็นโรคอื่นๆด้วยไหมครับ

………………………………………………

ตอบครับ

คุณน่าจะให้ค่าแล็บที่เขาตรวจได้มาด้วย เมื่อคุณไม่ให้มาผมก็ต้องเดาเอา
ผมเดาเอาว่าถึงขั้นไม่ยอมรับบริจาคเลือดแสดงว่าค่าฮีโมโกลบิน (Hb) คงต้องสูงกว่า 18.5 gm% ภาวะที่คุณเป็นนี้เรียกว่าโรคเม็ดเลือดแดงมากเกิน (polycythemia vera หรือ PV) ส่วนใหญ่ไม่ทราบสาเหตุว่าทำไมถึงเป็น ผมแนะนำว่าสิ่งที่คุณควรทำคือ

1. คุณควรไปตรวจเรื่องเลือดข้นนี้โดยตรงกับแพทย์สักครั้ง หากแม้นเลือกได้ควรเจาะจงไปตรวจที่คลินิกโลหิตวิทยา และเจาะจงขอตรวจกับหมอโลหิตวิทยา (hematologist) เพราะหมอทั่วไปจะไม่ค่อยรู้จักโรคนี้ การไปตรวจจะมีประโยชน์ตรงที่แพทย์จะได้ประเมินระดับชั้นของความเสี่ยงที่จะเกิดลิ่มเลือดขึ้นในกระแสเลือด (thrombosis risk) และจะได้ตัดสินใจป้องกันให้พอดีกับระดับชั้นของความเสี่ยง อย่างเบาะก็อาจมีการให้กินยาแอสไพรินเป็นประจำเพื่อป้องกันก็ได้ ถ้าเป็นอย่างหนักเลยหมออาจจะตัดสินใจใช้ยาลดเม็ดเลือด (cytoreductive therapy) ก็ได้

2. ในส่วนของการดูแลตัวเองนั้น เนื่องจากโรคนี้มีความเสี่ยงที่จะเกิดลิ่มเลือด คุณต้องขจัดความเสี่ยงอื่นๆที่จะผสมโรงทำให้เกิดลิ่มเลือดง่ายขึ้น ซึ่งก็คือปัจจัยเสี่ยงทั้งหลายของโรคหลอดเลือดและหัวใจนั่นแหละ นั่นหมายความว่าคุณจะต้อง

2.1 ลดน้ำหนักให้เหลือพอดี ให้ดัชนีมวลกายไม่เกิน 23 ผมไม่ทราบว่าคุณสูงกี่ซม.จึงแนะนำน้ำหนักเป็นกก.ให้ไมได้

2.2 ออกกำลังกายให้ได้ระดับมาตรฐาน (คือออกกำลังกายแบบต่อเนื่องให้หนักพอควรจนร้องเพลงไม่ได้ วันละ 30 นาที สัปดาห์ละ 5 วัน ควบกับการเล่นกล้ามสัปดาห์ละ 2 วัน)

2.3 ปรับโภชนาการเพื่อลดไขมันในเลือด นั่นหมายถึงการกินผักและผลไม้ให้มากๆ สองอย่างรวมกันให้ได้วันละอย่างน้อย 5 เสริฟวิ่ง หนึ่งเสริฟวิ่งของผลไม้เท่ากับแอปเปิลหนึ่งลูก หนึ่งเสริฟวิ่งของผักเท่ากับผักสลัดหนึ่งจาน โดยมีเป้าหมายให้ไขมันเลว (LDL) ไม่เกิน 130 มก./ดล.

2.4 ดื่มน้ำมากๆวันละ 2 ลิตร ทุกวัน

2.5 เลิกแอลกอฮอล์เพราะเป็นตัวเพิ่มไขมันในเลือดอีกทางหนึ่ง

2.6 อยู่ห่างๆบุหรี่นั้นดีแล้ว เพราะบุหรี่เป็นสาเหตุหนึ่งของโรคนี้

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์