เป็น Lyme Disease หรือเป็นโรคนักเรียน ม.
เรียน คุณหมอสันต์ที่เคารพ
ตัวดิฉันเองอายุ 59 ปี แต่อยากปรึกษาปัญหาของลูกชายอายุ 28 ปี คือแต่ก่อนเป็นเด็กเรียน เรียนหนังสือเก่ง จนดิฉันตัดสินใจส่งไปเรียนต่อทางด้านบริหารที่คอนเนคติกัท จบแล้วยังขออยู่เที่ยวต่อที่นั่นอีกหลายเดือน ตอนนี้กลับมาเมืองไทยแล้ว กลับมาสัปดาห์แรกก็ดูจะมีความขยันกระตือรือร้น พูดถึงว่าจะไปสมัครทำงานที่นั่นที่นี่ แต่ต่อมานับรวมได้ราวหนึ่งเดือนกว่าแล้วกลับเปลี่ยนเป็นคนละคน คือเอาแต่หมกตัวอยู่ในบ้าน บางวันจมอยู่ในเตียงนอนทั้งวันบอกว่าหมดแรงไม่มีอารมณ์ทำอะไร ตอนแรกๆดิฉันสังเกตเห็นมีปานแดงที่ท้องจึงพาไปหาหมอ นึกว่าคงจะเป็นเหตุให้เขาไม่สบาย แต่หมอบอกว่าเป็นติดเชื้อผิวหนังอักเสบไฟลามทุ่งธรรมดา ได้ให้ยา Keflex มาทาน แล้วก็ดีขึ้น ตอนนี้ผื่นจางลงเหลือแต่ขอบแดงๆอยู่บ้าง ดิฉันส่งรูปถ่ายมาให้ดูด้วย แต่พอหายจากผิวหนังอักเสบแล้วก็ไม่เห็นจะขยันคิดอ่านไปหางานทำหรือทำมาหากิน อย่างเก่งก็ลุกขึ้นมาเล่นคอมพิวเตอร์แล้วก็นอน แล้วก็กิน นานได้เดือนกว่าเกือบสองเดือนแล้ว ลืมบอกคุณหมอไปว่าตอนกลับมาใหม่ๆช่วงที่เขาบอกว่าหมดแรง ดิฉันพาไปตรวจสุขภาพ ซึ่งหมอก็บอกว่าร่างกายแข็งแรงดีทุกอย่างไม่มีอะไรผิดปกติ ฮอร์โมนไทรอยด์ก็ไม่ต่ำ โลหิตจางก็ไม่มี ดิฉันเอาผลตรวจสุขภาพส่งมาให้คุณหมอดูด้วย ดังนั้นก็คงเหลือแต่ปัญหาด้านจิตใจ
ดิฉันกลุ้มใจว่าอุตส่าห์ส่งเสียลูกชายไปเรียนเมืองนอกเมืองนาจบมาแล้วกลับมาเป็นคนป่วยทางจิตไม่ยอมทำการทำงาน ได้เคยอ่านคุณหมอตอบคำถามเรื่องเลี้ยงลูกแล้วสายชะนวนด้าน (http://visitdrsant.blogspot.com/2013/07/failure-to-launch.html) ลูกชายของดิฉันเป็นโรคสายชนวนด้านด้วยหรือเปล่าคะ คุณหมอช่วยแนะนำดิฉันด้วยว่าควรจะทำอย่างไรดี จึงจะได้เห็นลูกชายออกจากบ้านไปทำการทำงานให้ดิฉันชื่นใจ
…………………………………………………
ตอบครับ
พูดถึงส่งลูกไปเมืองนอกเมืองนากลับมาแล้วเสียคน คือไม่เอาการเอางาน ผมมีคนรู้จักเป็นนักธุรกิจอยู่ที่มุกดาหาร เธอเล่าให้ผมฟังว่าเดี๋ยวนี้คนมุกดาหารเขาเลิกส่งลูกไปเรียนหนังสือไกลหรือไปเมืองนอกเมืองนากันแล้ว เพราะไปเรียนกลับมาแล้วไม่ยอมมาช่วยพ่อแม่ค้าขายทำธุรกิจต่อ พ่อแม่ที่แก่แล้วก็ยังต้องทนทำธุรกิจต่อไปอย่างไม่รู้จะไปสิ้นสุดที่ไหน จะสอนลูกให้ทำลูกก็ไม่เอา จะทำเองก็หมดแรงเพราะแก่แล้ว สู้ให้เรียนหนังสือที่ใกล้บ้านจบแล้วรับช่วงเอาธุรกิจไปทำดีกว่า นั่นก็เป็นมุมมองต่อการให้การศึกษาแก่บุตรธิดาของเศรษฐีมุกดาหารนะครับ เศรษฐีเมืองอื่นจะเอาอย่างบ้างผมว่าก็ไม่เลวนะครับ
ทีนี้มาเจาะลึกดูปัญหาของลูกชายคุณนะครับ เริ่มต้นก่อนที่จะหาว่าเขามีปัญหาทางจิตใจก็ต้องคัดกรองโรคทางร่างกายก่อน นี่
เป็นหลักพื้นฐานทางการแพทย์ ผมดูผลเลือด เอ็กซเรย์ และอุลตร้าซาวด์ที่ส่งมาแล้วก็เห็นด้วยว่าปกติหมด แต่ว่ารูปถ่ายผื่นผิวหนังที่คุณส่งมาให้ดูนั้นดูหน้าตาไม่เหมือนเซลอักเสบ (cellulitis) ไม่ว่าจะเป็นแบบไฟลามทุ่ง (erysipelas) หรือแบบธรรมดา เมื่อบวกกับว่ามีอาการอ่อนเพลียเปลี้ยล้าเกินขนาด แถมยังมาจากรัฐคอนเน็คติกัทซึ่งเป็นชายทะเลฝั่งตะวันออกของสหรัฐอันเป็นแหล่งที่มีเห็บกวางชุกชุมด้วย ลูกชายของคุณน่าจะป่วยด้วยโรคที่เรียกว่า Lyme Disease มากกว่า
คำว่าโรค Lyme Disease นี้ผมแปลว่า “โรคติดเชื้อจากเห็บ” ก็แล้วกันนะ แต่ว่าเห็บแบบนี้ซึ่งเรียกว่าเห็บกวาง (Ixodes) นี้บ้านเราไม่เคยมี มันมีชุกชุมอยู่ทางชายทะเลฝั่งตะวันออกของอเมริกาตั้งแต่รัฐเมนไปจนถึงแมรี่แลนด์ เวลาเห็บชนิดนี้กัด มันจะปล่อยเชื้อบักเตรีชนิดขดเป็นเกลียวชื่อ Borrelia burgdorferi เข้าสู้ใต้ผิวหนัง ซึ่งจะลุกลามไปจนเข้าระบบน้ำเหลืองและระบบไหลเวียนเลือด ทำให้ป่วยเป็นสามระยะคล้ายๆกับโรคซิฟิลิส ระยะแรกซึ่งใช้เวลาหลายสัปดาห์ก็จะมีผื่นตรงที่เห็บมันกัดแล้วก็ไม่สบายเนื้อไม่สบายตัวหรืออาจหมดแรงทำอะไรไม่ได้เลยก็เป็นได้ การจะพิสูจน์โดยการเจาะเลือดดูภูมิต้านทานเชื้อนี้ก็ยังไม่ได้ เพราะระยะแรกร่างกายยังไม่สร้างภูมิต้านทาน เจาะเลือดไปก็ไลฟ์บอย จะเอาเลือดไปเพาะเชื้อก็เพาะขึ้นยาก ต้องวินิจฉัยจากการดูผื่น ร่วมกับอาการไม่สบาย ร่วมกับประวัติที่ว่ามาจากแหล่งระบาดของเห็บกวาง เป็นสำคัญ อย่างในกรณีของลูกชายคุณนี้มีข้อมูลครบถ้วนแล้ว ผมวินิจฉัยได้เลยว่าน่าจะเป็นโรคนี้
สิ่งที่ควรทำต่อไปก็คือพาไปหาหมอโรคติดเชื้อเพื่อรับการรักษา ในกรณีที่จะรักษาเลยแบบไม่ต้องไปหาหมอก็ทำได้ถ้าอยู่ในเมืองไทย เพราะเมืองไทยนี้ดี ใครใคร่ทำอะไรทำ ไม่มีใครว่า วิธีก็คือไปร้านขายยา ซื้อยา Doxycycline ขนาด 100 มก. มากินวันละ 2 ครั้ง นาน 10-21 วัน แล้วแต่ชอบคือชอบยามากก็กินนาน เพราะระยะความยาวนานของการกินยามาจากงานวิจัยที่หลากหลาย จึงมีตัวเลขหลายตัว ถ้าเป็นผม ผมแนะนำให้กิน 21 วันให้หายข้องใจไปเลย อนึ่ง ยา Keflex ซึ่งเป็นยา 1st generation cephalosporin ที่คุณหมอให้มากินก่อนหน้านี้นั้น ไม่สามารถรักษาโรคนี้ได้ หากจะใช้ยาในกลุ่มนี้ต้องเป็นยา cefuroxime ซึ่งหายาก ดังนั้นใช้ Doxycycline ดีกว่า
ลองรักษา Lyme Disease ให้หายก่อน ถ้าเขายังไม่ยอมออกไปหางานทำอีกก็ค่อยเขียนมาหาผมใหม่ก็ได้ครับ เขาอาจจะเป็น “โรคนักเรียน ม.” อย่างที่คุณคิดก็ได้
หมายเหตุ: โรคนักเรียน ม. เป็นโรคระบาดที่บ้านนอกสมัยผมเป็นหนุ่ม คือชาวนาพอมีเงินก็นิยมส่งลูกไปเรียนมัธยมที่อำเภอ เรียกว่าไปเป็นนักเรียน ม. (ม. ย่อมาจากมัธยม) พอจบมัธยมแล้วไปเรียนต่อที่ไหนไม่รอดเพราะมันสอบไม่ได้บ้าง ไม่มีเงินส่งต่อบ้าง ก็เลยมานั่งดีดกีต้าร์อยู่ที่หน้าบ้าน จะช่วยพ่อแม่ทำไร่ไถนาก็ไม่ได้เสียแล้ว ถ้าถามพ่อแม่ว่าทำไมมันไม่ช่วยพ่อแม่ทำนา พ่อแม่ก็จะตอบว่า
“..เพราะมันเป็นนักเรียน ม.”
แคว่ก แคว่ก แคว่ก ตะแล้น ตะแล้น ตะแล้น
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
