คุณหมอสันต์ครับ

ผมอายุ 76 ปีแล้ว ลูกหลานไล่ให้ไปส่องลำไส้ใหญ่อีก อ้างว่าจะได้อยู่กับลูกหลานไปนานๆ แต่ผมไม่อยากทำเลย จะทำก็เพราะขัดลูกหลานไม่ได้ ขอคำแนะนำของคุณหมอสันต์หน่อย เพราะลูกหลานเขาเชื่อหมอสันต์มาก

……………………………………

ตอบครับ

     1. ถามว่าอายุ 76 แล้ว การส่องตรวจลำไส้ใหญ่ (colonoscopy) เพื่อป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่จะมีประโยชน์ไหม ตอบว่าไม่มีประโยชน์หรอกครับ นี่ผมตอบโดยอาศัยผลวิจัยติดตามดูกลุ่มคนแบบไปข้างหน้า (cohort) ผู้ป่วยเมดิแคร์ (ประกันสังคมสหรัฐ) จำนวน 1.3 ล้านคนซึ่งเพิ่งสรุปผลไปเมื่อปีกลายนะ งานวิจัยนี้ตามคนที่ส่องตรวจลำไส้ใหญ่มา 8 ปี และพบว่าสำหรับคนอายุมากเกิน 75 ปี การส่องหรือไม่ส่องลำไส้ใหญ่ มีอัตราเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ไม่แตกต่างกัน แล้วจะส่องไปทำไมละครับ

     2. ถามว่าอ้าว แล้วทำไมแพทย์จึงแนะนำให้ส่องลำไส้ใหญ่ทุก 10 ปีละ ตอบว่านั่นเขาแนะนำในคนอายุ 50-75 ปีนะครับ ในช่วงอายุนั้น หากตามดูคนที่ส่องลำไส้ใหญ่เปรียบเทียบกับคนที่ไม่ส่องไปนาน 8 ปี พบว่าคนที่ส่องจะเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่เสีย 2.19% ส่วนคนที่ไม่ส่องจะเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ 2.56% แตกต่างกันอยู่ 0.42% กว่าๆ พูดแบบบ้านๆ (NNT) ก็คือส่องก้นคน 238 คนแล้วตามดูไป 8 ปี พบว่าจะมีคนได้ประโยชน์จากการไม่เป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ประมาณ 1 คน ที่เหลืออีก 237 คนนั้นจะส่องหรือไม่ส่องเขาไม่เป็นของเขาอยู่แล้ว ประโยชน์ 1 คนจากการจับคนส่องก้น 237 คนนี้ วงการแพทย์ถือว่าเป็นความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ สมควรจับคนอายุ 50-75 ปีส่องก้นแบบรูดมหาราชหมดทุกคน ดีกว่าปล่อยให้อยู่เปล่าๆ .. ซ.ต.พ.

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์

บรรณานุกรม    

1. García-Albéniz X, Hsu J, Bretthauer M, Hernán MA. Effectiveness of Screening Colonoscopy to Prevent Colorectal Cancer Among Medicare Beneficiaries Aged 70 to 79 Years: A Prospective Observational Study. Ann Intern Med. 2017;166:18-26. doi: 10.7326/M16-0758