Latest

คุณไม่ได้ป่วยเป็นโรคไต IgA แค่เป็นโรคใจเสาะ

คุณหมอคะ
รบกวนถามว่า ถ้ามีอาการซีด ปวดหลังขวาและท้องน้อยขวา ปวดน้อย แต่ปวดมาประมาณ 1 เดือนได้ค่ะ
หมอไตสันนิษฐานว่าอาจเป็นนิ่ว แต่ฉี่ปกติ ไม่มีเลือด แต่มีฟองเล็กน้อย(เนื่องจากมีโปรตีนกับเม็ดเลือดแดงรั่วเล็กน้อย) หมอสั่งตรวจ CT scan whole abdomen (non contrast) เนื่องจากเป็นไตระยะ 1 (สันนิษฐานว่าไต Iga) แต่หมอให้เจาะหาค่า creatinine เผื่อไว้ว่าหมอรังสีจะสั่ง contrast ในวันที่ตรวจ
อยากสอบถามคุณหมอว่า
– ถ้าวันที่ทำ CT scan ต้องถูกฉีดสีจริงๆจะอันตรายต่อไตหนูมากมั้ยคะ (ตอนนี้ค่า creatinine ปกติค่ะ คือ 0.73 mg/dl)
– ถ้า CT scan แล้วผลออกมาปกติ ลำพังแค่โรคไต Iga (ยังไม่ได้กินยา) จะสามารถไปเรียนต่อต่างประเทศประมาณ 1-2 ปีได้มั้ยคะ
– ขอวิธีดูแลรักษาไตและใจด้วยค่ะ ตอนนี้รู้สึกจิตใจไม่เข้มแข็ง ทำให้รู้สึกว่าร่างกายอ่อนแอไปด้วย การที่จิตตกกับโรคภัยและร่างกายที่เสื่อมลง ทำให้หนูเปลี่ยนไปเลยค่ะ จากเดิมจะเป็นคนที่มีความอยากก้าวหน้าตลอดเวลา ตอนนี้รู้สึกไม่อยากได้อะไรเลย แค่อยากมีสุขภาพที่ดี ไม่รู้สึกอยากก้าวหน้าในเรื่องอะไร เรื่องเรียนต่อตอนแรกก็กลัว ทิ้งเรื่องเรียนไปเลยค่ะ  ตอนนี้ก็ยังกลัว-ทั้งโควิดและโรคประจำตัว (ซึ่งมันแปลกจากตัวตนเดิมที่ถูกปลูกฝังมาให้ขวนขวายมากค่ะ)
– แต่ถึงแม้จะจิตตก หนูก็หันมาดูแลตัวเองมากขึ้นค่ะ ออกกำลังกาย(วิ่ง+เดิน)ครั้งละ 40 นาที อย่างน้อยอาทิตย์ละ 3 ครั้ง จากเดิมไม่ออกกำลังเลย และเน้นอาหารผัก ลดเนื้อ ลดปรุง
อ่านบทความเก่าๆของคุณหมอแล้วก็รู้สึกดีขึ้นค่ะ พยายามไม่คาดหวังและไม่กลัว พยายามมีความสุขกับปัจจุบัน ตอนนี้เหมือนคนอายุ 32 ที่ใช้ชีวิตและคิดแบบคนวัยเกษียณเลยค่ะ
ปล.คอร์สของคุณหมอ คอร์สโรคเรื้อรัง หรือคอร์ส GHBY ที่เหมาะกับหนูคะ
ขอบคุณค่ะ

……………………………………………………………..

ตอบครับ

     ก่อนจะตอบคำถามของคุณ ขอพูดถึงโรคไตอักเสบจากภูมิคุ้มกัน IgA ทำลายตนเอง (IgA Nephropathy) นิดหนึ่งให้คนทั่วไปรู้ ว่ามันเป็นโรคที่เกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุ อยู่ดีๆก็มีภูมิคุ้มกันชนิด IgA เข้าไปทำลายเนื้อไตจนเกิดการอักเสบและไตเสียการทำงาน คือเป็นภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง เมื่อเป็นแล้วมักมีอาการมีเลือดออกและโปรตีนรั่วออกมาในปัสสาวะ บางคนก็มีอาการกระเพาะลำไส้อักเสบร่วมด้วย ส่วนใหญ่มันเป็นโรคระดับเบาๆ มีโอกาสเพียง 15% เท่านั้นเองที่จะลามไปเป็นโรคไตเรื้อรังใน 10 ปีข้างหน้า โรคนี้ประมาณ 60-80% มันหายเอง 

     1. ถามว่าการทำ CT ดีไหม ตอบว่ากรณีของคุณซึ่งมีอาการปวดท้องที่หมอพยายามหาสาเหตุแล้วหาไม่พบ การทำ CT เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการค้นหาสาเหตุ ก็เป็นตัวช่วยในการวินิจฉัยโรคที่ดีนะครับ 

     2. ถามว่าถ้าทำ CT จริงๆแล้วหมอเกิดขอฉีดสีขึ้นมา จะอันตรายไหม ตอบว่าสำหรับคุณมีอันตรายน้อยมากครับ เพราะปริมาณสี (contrast media) ที่ฉีดไม่ได้มากเหมือนกรณีสวนหัวใจ แล้วอายุของคุณก็ยังน้อย ไตของคุณก็ยังทำงานปกติดี ส่วนที่หมอบอกว่าคุณอาจจะเป็นโรคไตชนิด IgA นั้นตอนนี้ย้งไม่มีหลักฐานว่าคุณเป็นโรคนั้นจริงๆเลยนะ การมีเม็ดเลือดแดงและโปรตีนออกมาในปัสสาวะเล็กน้อยไม่ได้หมายความว่าคุณเป็นโรคไตชนิด IgA มันหมายความว่าอะไรก็ได้ไปจนถึงไม่ได้เป็นโรคอะไรเลย การวินิจฉัยยืนยันว่าเป็นโรคไตชนิด IgA จริงต้องตัดชิ้นเนื้อไตออกมาดู ซึ่งหมอจะทำอย่างนั้นก็ต่อเมื่อโปรตีนรั่วออกมาในปัสสาวะมากกว่าวันละ 1.5-3.5 กรัมขึ้นไปและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นไม่หยุด จึงจะตัดชิ้นเนื้อด้วยเหตุผลว่า ณ จุดนั้นหากเป็นโรค IgA จริงการใช้ยาสะเตียรอยด์จะชลอโรคลงได้ 

     3. ถามว่าขอวิธีรักษาไตหน่อย ตอบว่าคุณยังไม่ได้เป็นโรคไตซักกะโรคเลยจะไปรักษาไตทำไมละครับ แต่ถ้าใจคุณกลัวโรคไต IgA มากจนอยากทำอะไรสักอย่างให้ตัวเองสบายใจ ผมแนะนำว่าให้คุณกินอาหารมังสวิรัติและกินวิตามินดี.ชนิดแอคทีฟ (calcitriol หรือ D3)เป็นอาหารเสริมจากอาหารปกติ แล้วก็อย่าบ้าโปรตีน หมายความว่าอย่ากินอาหารโปรตีนมากเกินพอดี เหตุผลที่แนะนำทั้งสามเรื่องนี้เพราะงานวิจัยหนึ่งบอกว่าการจำกัดอาหารโปรตีนชลอโรคไตเสื่อมจาก IgA ลงได้ อีกงานวิจัยหนึ่งบอกว่ากินอาหารมังสวิรัติทำให้โรคไตเรื้อรังทุกชนิดตายน้อยกว่ากินอาหารเนื้อสัตว์ห้าเท่า อีกงานวิจัยหนึ่งบอกว่ากินวิตามินดี3 ทำให้โรคไตเรื้อรังชนิด IgA ดีขึ้น อีกหลายงานวิจัยสรุปได้ว่าคนไทยประมาณหนึ่งในสามมีวิตามินดี.ในร่างกายต่ำกว่าระดับพอเพียง ทั้งหมดนี้เป็นหลักฐานพอจะบ่งชี้ได้ว่าคนที่กังวลว่าตัวเองอาจเป็นโรค IgA อย่างคุณหากกินอาหารมังสวิรัติและกินวิตามินดี3 และระวังไม่กินโปรตีนมากเกินจำเป็น น่าจะดีกว่าอยู่เปล่าๆ 

     4. ถามว่าจะไปเรียนต่อเมืองนอกได้ไหม ตอบว่าคนมีโปรตีนและเม็ดเลือดแดงรั่วออกมาในปัสสาวะเล็กน้อยโดยไม่ทราบสาเหตุ มีชีวิตใช้ชีวิตเช่นคนปกติได้ทุกอย่าง รวมทั้งไปเรียนต่อเมืองนอกก็ได้ แต่การระบาดของโรคโควิด19 ต่างหากที่อาจจะทำให้คุณไปเรียนต่อเมืองนอกไม่ได้อีกนาน

      5. ถามว่าขอวิธีรักษาใจหน่อย ตอบว่าถ้าคุณหมายถึงใจเสาะ วิธีรักษาก็คือการวางความคิด เพราะใจเสาะก็คือกลัว กลัวก็คือความคิดชนิดที่วาดสิ่งไม่ดีที่เราเคยประสบมาแล้วในอดีตไปไว้รอเราที่ในอนาคตซึ่งอนาคตนั้นไม่มีอยู่จริง ดังนั้นแค่วางความคิดเสีย ทุกอย่างก็จบ ถ้าวางความคิดไม่เป็นก็ให้ฝึกวางความคิด อ่านวิธีทำย้อนหลังในบล็อกนี้ก็ได้ ผมเขียนแนะนำเรื่องนี้ไว้บ่อยมาก

     5. ถามว่าจะมาเข้าคอร์ส RDBY หรือ GHBY ดี ตอบว่ากรณีของคุณ หากอยากมาที่เวลเนสวีแคร์ ให้มาเข้าคอร์ส SR (Spiritual Retreat) ดีที่สุดครับ เพราะคุณยังไม่ได้ป่วยเป็นโรคอะไรเลย แค่เป็นโรคใจเสาะ

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์

บรรณานุกรม
1. Chen X, Wei G, Jalili T, Metos J, Giri A, Cho ME, Boucher R, Greene T, Beddhu S.
The Associations of Plant Protein Intake With All-Cause Mortality in CKD.  Am J Kidney Dis. 2016 Mar;67(3):423-30. doi: 10.1053/j.ajkd.2015.10.018.
2. Liu LJ, Lv JC, Shi SF, et al. Oral calcitriol for reduction of proteinuria in patients with IgA nephropathy: a randomized controlled trial. Am J Kidney Dis. 2012 Jan. 59(1):67-74.
3. Klahr S, Levey AS, Beck GJ, et al. The effects of dietary protein restriction and blood-pressure control on the progression of chronic renal disease. Modification of Diet in Renal Disease Study Group. N Engl J Med. 1994 Mar 31. 330(13):877-84.
4. Levey AS, Adler S, Caggiula AW, et al. Effects of dietary protein restriction on the progression of advanced renal disease in the Modification of Diet in Renal Disease Study. Am J Kidney Dis. 1996 May. 27(5):652-63.
5. Chaiyodsilp S, Pureekul T, Srisuk Y, Euathanikkanon C. A Cross section Study of Vitamin D level in Thai Office Workers. The Bangkok Medical Journal. 2015;9:8-11