วันนี้ผมจะเล่าเรื่องการให้อภัย ซึ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของการวางความคิด ว่าผลของมันมีมากเพียงใด เป็นเรื่องของผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งไตแล้วแพร่กระจายไปที่ปอด ได้ต่อสู้กับมะเร็งมาสามสี่ปี มีขึ้นมีลง แล้วค่อยๆดีขึ้น จนมะเร็งที่ปอดหายไปหมด แต่..

คุณหมอสันต์คะ1.

นับตั้งแต่วันที่ไปซีที.มาว่ามะเร็งในปอดหายแล้ว ไม่มีเหลือแล้ว แต่ทำไมหนูกลับรู้สึกว่าชีวิตมันหนักขึ้น มันไม่โล่งเหมือนตอนที่ยังเป็นมะเร็งที่ไตและใกล้ตายอยู่ในไอซียู.เมื่อสองปีก่อน ทั้งๆที่ตอนนี้ซีทีไม่มีมะเร็งแล้ว ผลตรวจเม็ดเลือดก็ดีแล้ว หรือเป็นเพราะพอรู้ว่าจะไม่ตายแล้วหนูก็กลับมาคิดเรื่องการทำงานใหม่หรือเปล่า

ตอบครับ

ผมบอกคุณหลายครั้งแล้วว่าอย่าไปมุ่นอยู่กับการตรวจและลุ้นตัวชี้วัดต่างๆว่ามะเร็งเล็กลงหรือใหญ่ขึ้นหายหรือไม่หาย เหล่านั้นเป็นสถานะการณ์ในชีวิต เป็นความคิด ให้ทิ้งมันไปให้หมด ให้หันมาโฟกัสที่การใช้ชีวิตทีละลมหายใจ อะไรจะเกิดก็ให้มันเกิด ยอมรับ ยอมแพ้ ให้อภัย เมตตา ว่าแต่ที่ทะเลาะฟ้องร้องกันกับเพื่อนบ้านคุณให้อภัยเธอหรือยัง

คุณหมอสันต์คะ2.

หนูรู้สึกร่างกายอ่อนแอและทรมานมาก หมอเขาจะถอดสายล้างไตที่คอออกแล้วอีกสองสามวันจะไปใส่ที่ขาแทน เขาบอกว่าหมอติดเชื้อเชื่อว่าสายนี้เป็นต้นเหตุของการติดเชื้อในกระแสเลือดซึ่งไม่สนองตอบต่อยาแม้จะผ่านไปหลายอาทิตย์แล้ว หนูควรจะให้เขาถอดออกไหมคะ เพราะหนูยังกลัวความเจ็บปวดและทรมานจากการถูกแทงสายซ้ำๆซากๆไม่หาย

คุณหมอสันต์คะ3.

ผ่านไปอีกหนึ่งวัน กับความทรมานขั้นสุด หมอเจาะขา เเล้วไปฟอกไต ทรมานมาก ชั่วโมงที่สองความดัน ตก ตาเริ่มพร่า เริ่มปวดหัว จะช๊อค เป็นช่วงเวลาที่ทรมานถึงขีดสุด เเทบที่จะอยากกระชากสายออก เเต่ได้น้ำเเดงช่วย ปรับลดลง ดีขึ้น เเต่รีดน้ำไม่ได้เยอะมาก ความรู้สึกคือ ทรมาน อยากตาย ให้มันจบๆ ไป มันทุกข์มาก ขาก็นอนไม่ได้ ต้องเป็นคนไข้ติดเตียงไปหลายเดือน กล้ามเนื้อโดนทำลายหมด ตอนนี้ ไม่มีอะไรดี ดูพ่อเเม่ที่ทุกข์ ทุกวัน สงสารมาก

คุณหมอสันต์คะ4.

เเค่เป็นระดับของความคิดตื้นๆ พอตั้งสติ มองเข้าไปในความทุกข์ ร่างกายของเรา คืออสุภะ ร่างกายมีเเตกสลาย มองความรู้สึกด้านจิตใจ พิจารณาได้ว่า ทุกข์เกิดจากใจ เกิดจากบ่วง 2 คน คือพ่อกะเเม่ เพราะความรักเป็นกิเลส เพราะการยึดติดตัวตนของเรา ถ้ามองทุกอย่างไม่มีตัวตน ตัวทุกข์จะดับไป เราใช้ช่วงเวลานี่ ในการปฎิบัติ ทำความเข้าใจ มรรค 8 ได้ หนทางสู่การดับทุกข์ที่เคยอ่านเเค่ในหนังสือ หนูเริ่มใช้ช่วงเวลาเรียนรู้พิจารณาความรู้สึกตามที่หมอสอนค่ะ

……………………………………………………………….

ตอบครับ

มรรค 8 ที่ว่าตั้งใจชอบ พูดชอบ ทำชอบ ชอบ ชอบ ชอบ… สาระที่แท้ก็คือการดำรงอยู่ตรงกลาง (มัชฌิมาปฏิปทา) ไม่แกว่งหาสิ่งที่รัก ไม่แกว่งหนีสิ่งที่ชัง หรือพูดอีกอย่างคือการยอมรับสิ่งใดๆที่ผ่านเข้ามาตามที่มันเป็น

อาการปวดก็ดี ช็อกก็ดี เป็นเวทนาทางร่างกายซึ่งถ้าเรารับรู้และยอมรับโดยไม่ไปดราม่าหรือคิดอะไรต่อยอดไม่ว่าจะเป็นคิดเชิงปลงหรือไม่ปลงก็ไม่ต้องคิด แค่รับรู้และยอมรับ เวทนานี้มันเป็นพลังงาน ถ้ายอมรับมันและเป็นเพื่อนกับมันได้ มันนี่แหละที่จะช่วยให้เราวางความคิดได้สนิทและหลุดพ้น

ต่อพ่อแม่ที่เป็นทุกข์นั้น เราแชร์เมตตาธรรมซึ่งเป็นพลังงานที่เชื่อมโยงให้เรากับพ่อแม่เป็นหนึ่งเดียวกันได้ด้วยวิธียิ้มให้อย่างอ่อนโยน โดยไม่ต้องพูดอะไร ถ้าจะพูดอะไรก็เป็นแค่การสอนธรรมะ ไม่ใช่ดราม่า

ต่อการใช้ชีวิต จำที่ผมเคยพูดได้ไหมว่าเราใช้ชีวิตทีละลมหายใจ หายใจเข้าลึกๆ กลั้นไว้ ยิ้ม หายใจออกช้าๆเบาๆพร้อมกับผ่อนคลายร่างกายและรับรู้เวทนาบนร่างกาย นี่คือหนึ่งลมหายใจ นี่คือการใช้ชีวิต ที่ขอแค่มีลมหายใจอยู่ก็สงบเย็นและผ่อนคลายได้

ยามนี้อย่าไปยุ่งอะไรกับสถานะการณ์ในชีวิต อะไรจะเกิดก็ให้มันเกิด แต่ให้มุ่งใช้ชีวิตอย่างสงบเย็นและผ่อนคลาย วางความคิดไปให้หมด อย่าไปไตร่ตรองพิจารณาอะไรทั้งสิ้น แค่ตื่น รู้ตัว ใช้ชีวิต แล้วปัญญาญานจะโผล่มาชี้นำเมื่อถึงเวลาที่จำเป็นเอง

อุปมาอุปไมย เหมือนคุณอาศัยอยู่ในบ้านที่มืดสนิทตอนกลางดึก มองอะไรไม่เห็น ไม่มีอุปกรณ์ใดๆที่จะช่วยส่องสว่าง สิ่งที่คุณพึงทำก็คือแค่เปิดหน้าต่างทิ้งไว้ รอดวงอาทิตย์ขึ้นแล้วสาดแสงเข้าหน้าต่างมา ถ้าคุณไม่เปิดหน้าต่าง คุณก็จะอยู่ในความมืดอย่างนั้นต่อไป และเมื่อคุณเปิดหน้าต่างแล้ว หน้าที่ของคุณหมดแล้ว ไม่ต้องคะยั้นคะยอว่าเมื่อไหร่แสงจะเข้ามา เวลาจะพาแสงสว่างผ่านหน้าต่างน้้นเข้ามาเอง

คุณหมอสันต์คะ5.

หนูมีแต่ความรู้สึกพร่าเลือน นอนดูความคิดและร่างกายตัวเองมาหลายวัน หมอศัลยแพทย์หลอดเลือดที่ทำเส้นที่แขนให้หนูมาดูเส้นที่ตันแล้วบอกว่าโอกาสแก้ไขคงจะยาก คงจะต้องพึ่งเส้นที่ขาไปก่อน แล้ววันนี้หนูก็เกิดความรู้สึกว่าปล่อยให้ทุกอย่างให้เป็นไปตามที่มันจะเป็นเถอะ หนูจะบอกหมอสันต์ว่าหนูให้อภัยเพื่อนบ้านได้แล้ว หนูต้องขอโทษด้วยที่หมอสันต์สอนเรื่องการให้อภัยแก่หนูซ้ำซากตั้งนานแล้วแต่หนูไม่ได้ทำ เพราะใจมันไม่ยอมให้อภัย คนอย่างนี้จะให้อภัยได้อย่างไร แต่ถึงเวลาจะให้อภัยได้ มันให้อภัยได้เองแบบหนูก็งง

คุณหมอสันต์คะ 6.

วันนี้ทุกอย่างเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว หมอศัลยแพทย์หลอดเลือดคนใหม่ชื่อ … มาดูเส้นที่แขนให้ แล้วบอกว่าการแก้ไขเส้นตันทำได้ไม่ยาก หากหนูโอเค.จะทำให้ใหม่วันนี้เลย หนูก็โอเค.แล้วหมอก็ทำให้เสร็จในเวลาแค่สองชั่วโมงแล้วใช้ล้างไตได้เลย พอล้างไตแล้วหนูรู้สึกดีมาก หนูจะได้กลับบ้านพรุ่งนี้แล้ว วันนี้หมอไตตรวจก้อนมะเร็งที่ไตซ้ำอีกและพบว่ามันหายไปหมดแล้ว ไม่มีอะไรเหลือแล้ว หนูนั่งกินข้าวกับพ่อแม่ได้ หนูโทรมาหมอหาเพราะหนูมีความสุขมาก

คุณหมอสันต์คะ 7.

หนูกลับมาอยู่บ้านกับพ่อแม่ได้สองวันแล้ว เมื่อคืนหนูนอนไม่หลับ เพราะหนูอยู่ในภาวะปลื้มปิติทั้งคืนอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน ทุกอย่างเบิกบาน โปร่งโล่ง สวยงาม หนูเผลอยิ้มเกือบตลอดเวลา หนูมีความสุขมาก จึงโทรมาบอกหมอ

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์