Latest

จะตรวจเต้านมโดยวิธี mammogram ได้บ่อยแค่ไหน

คุณหมอคะ
เราจะตรวจเต้านมโดยวิธี mammogram ได้บ่อยแค่ไหน ถ้า ทุก 1 ปีจะได้ไหมคะ เพราะได้ยินว่าไม่ควรทำบ่อย หรือจะเว้นระยะให้มากกว่านั้นก็ได้
ขอบคุณค่ะ

…………………………………………

ตอบครับ

เรื่องการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมโดยวิธีทำแมมโมแกรม (เอ็กซเรย์เต้านม) คำแนะนำที่ยึดถือกันทั่วโลกคือคำแนะนำของคณะทำงานป้องกันโรคของรัฐบาลสหรัฐ(USPSTF) ซึ่งคำแนะนำล่าสุดมีเนื้อหาสรุปได้ดังนี้

     1. ประเด็นอายุที่ควรจะตรวจแมมโมแกรม แนะนำว่าควรจะตรวจเมื่อมีอายุ 50-74 ปี

     ส่วนคนอายุน้อยกว่า 50 ปีประโยชน์ของการตรวจยังมีไม่ชัดเจน หมายความว่าตรวจหรือไม่ตรวจ อัตราตายจากมะเร็งเต้านมก็ไม่ต่างกัน จึงไม่แนะนำให้ตรวจ แต่การจะตรวจหรือไม่ตรวจท้ายที่สุดแล้วย่อมเป็นการเลือกด้วยความชอบของแต่ละคน

     เช่นเดียวกันคนอายุ 75 ปีไปแล้วตรวจหรืือไม่ตรวจก็มีอัตราตายจากมะเร็งเต้านมสูสีกัน จึงแนะนำไม่ให้ตรวจแมมโมแกรม แต่ถ้าเจ้าตัวอยากตรวจก็ตรวจได้ไม่มีใครว่าอะไร เพราะเงินของคุณใครจะไปว่าอะไรคุณได้ละ

     2. ประเด็นความถี่ของการตรวจ แนะนำว่าควรตรวจ 2 ปีครั้ง หมายความว่าตรวจปีเว้นปี การตรวจถี่กว่านั้นไม่ได้ทำให้อัตราตายลดลง จึงอาจไม่คุ้มกับการได้รับรังสีโดยไม่จำเป็น

    3. ประเด็นการคลำเต้านมด้วยตัวเอง (SBE) แนะนำว่าผู้หญิงทุกอายุไม่ต้องเรียนเทคนิคการคลำเต้านมด้วยตนเองเพื่อตรวจเต้านมตัวเองทุกวัน เพราะการทำอย่างนั้นไม่มีหลักฐานว่าจะช่วยลดการตายจากมะเร็งเต้านมลงได้แต่อย่างใด แถมยังมีโอกาสเจ็บตัวจากการถูกผ่าตัดฟรีมากขึ้น

    4. ประเด็นการใช้เทคนิคที่สูงกว่าเอ็กซเรย์แมมโมแกรม เช่น MRI และ digital mammogram แนะนำว่าไม่จำเป็นต้องทำเพราะให้ผลไม่ได้ดีไปกว่าการเอ็กซเรย์เต้านมแมมโมแกรมแบบธรรมดา

     ทั้งสี่ข้อนี้เป็นมาตรฐานคำแนะนำเวชปฏิบัติสากลล่าสุดที่ใช้กันอยู่ทั่วโลกนะครับ แต่เวลาคุณไปหาหมอ คำแนะนำของหมอแต่ละท่านอาจจะแตกต่างกันไป เพราะหมอแต่ละท่านก็มีดุลพินิจของตนเอง บางท่านก็เลือกใช้ดุลพินิจของตัวเองมากกว่าจะเลือกปฏิบัติตามคำแนะนำเวชปฏิบัติตะพึด แต่การที่คุณรู้ว่าคำแนะนำเวชปฏิบัติเขาแนะนำอย่างไรมันก็ดีอยู่อย่างหนึ่งคือทำให้คุณใช้ดุลพินิจของคุณได้ เพราะเมื่อหมอแนะนำอะไรนั่นเป็นดุลพินิจของหมอ คนไข้จะทำตามหรืือไม่ นั่นก็เป็นดุลพินิจของคนไข้

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์

บรรณานุกรม

1. Final Update Summary: Breast Cancer: Screening. U.S. Preventive Services Task Force. January 2016. https://www.uspreventiveservicestaskforce.org/Page/Document/UpdateSummaryFinal/breast-cancer-screening