22-25 มค. 61 (สี่วันสามคืน) Spiritual retreat คืออะไร      Spiritual คำนี้ผมต้องการใช้สื่อถึงการเสาะหาหรือเดินทางฝ่าข้ามชีวิตส่วนที่เป็นร่างกายนี้และความคิดที่ก่อตัวเป็นความสำคัญมั่นหมายว่าเราเป็นบุคคลคนนี้ซึ่งเป็นสิ่งสมมุติขึ้น หันกลับเข้าไปสู่ภายใน วางสำนึกว่าเป็นบุคคลลง วางความยึดติดร่างกายลง หันเข้าไปสู่ส่วนลึกที่สุดที่ภายใน ไปสู่ความรู้ตัว (awarenes) ซึ่งเป็นสถานะที่เป็นนิรันดร ไม่เปลี่ยนแปลง   

เรียน คุณหมอที่เคารพรักอย่างสูง ดิฉัน … อายุ 48 ปี มีอาชีพประมงเลี้ยงกุ้งค่ะ อยู่ที่จังหวัดสมุทรสงคราม ดิฉันเป็นคนสนใจศึกษาดูแลสุขภาพแนวธรรมชาติบำบัดมาหลายปีแล้วค่ะ แต่ก็รู้เรื่องแบบงูงูปลาปลาจนได้มีโอกาสรู้จักบทความของท่านแล้ว และติดตามอ่านมาได้ระยะหนึ่ง ก็ได้มีความรู้ที่ถูกต้องเป็นประโยชน์นำมาใช้กับชีวิตจริงได้ยิ่งมีความศรัทธาแนวนี้อย่างแรงกล้าเลยค่ะ ด้วยความที่ คนในครอบครัวมีสมาชิกที่มีโรคร้ายแรงตั้งแต่ คุณพ่อพี่ชายและคุณป้าที่เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง ได้เห็นการรักษาและต่อสู้กับโรคร้ายมาแรมปีๆ แต่ก็พ่ายแพ้ อีกทั้งมีลูกพี่ลูกน้องที่ต้องล้างไตตั้งแต่อายุน้อยๆตั้งสองคน เนื่องด้วยรับประทานยามากเกินไป

(ปรับปรุงครั้งสุดท้าย 17 มิย. 62)    โยคะ (Yoga) คือปรัชญาสายหนึ่งของฮินดู ก่อนจะพูดถึงโยคะ พูดถึงฮินดูก่อนก็ดี คือฮินดูน่าจะแตกแขนงได้เป็น 6 สายใหญ่ๆคือ 1. สายที่เห็นว่าทุกอย่างแยกเป็นสอง คือผู้สังเกต และสิ่งที่ถูกสังเกต สายนี้เรียกว่า Sankhya2. สายโยคะ (Yoga)

ภาพสีชอล์ค ฝีมือ อ.สัณฐาน ภาพนี้อายุ 50 ปีแล้ว      ในบรรดาวิธีการวาดรูปลงบนกระดาษและผ้าใบ ผู้คนคุ้นเคยกับสีน้ำมากที่สุด รองลงมาคือสีอะคริลิกและสีน้ำมัน สีชอล์คเป็นอะไรที่คนไม่รู้จักแม้แต่ตัวผมเองก็ไม่รู้จัก รู้แต่เวลาไปเดินเที่ยวเมืองนอกเห็นศิลปินเร่ร่อนบ้างเด็กบ้างเอาชอล์กวาดเป็นรูปต่างๆลงบนพื้นทางเท้า ดูแล้วสวยงามมากจนผมนึกเสียดายที่จะต้องถูกลบทิ้ง แต่ไม่คิดว่าการเอาชอล์กมาวาดรูปจะได้รูปที่มีคุณภาพสูงถึงขั้นใช้ประดับผนังได้ จนกระทั่งได้เห็นภาพหนึ่ง เป็นภาพของคุณหมอฟันผู้หญิงสาว วาดด้วยสีชอล์ก ฝีมือวาดของอาจารย์สัณฐาน ถิระมนัส

สวัสดีค่ะคุณหมอตอนนี้หนูอายุ 27 ปี กำลังเรียนสาขาคหกรรมศาสตร์ด้านอาหารและโภชนาการเรื่องแรกที่อยากสอบถามคืออาจารย์เล่าเรื่องของรุ่นพี่ที่ได้รับโอกาศให้ไปทำงานต่างประเทศ แต่ไม่ได้ไปเพราะตรวจร่างกายแล้วพบว่าเป็นไวรัสตับอีกเสบบี. ตัวหนูเองไม่เคยได้รับการตรวจหรือฉีดวัคซีนมาก่อนเลยอยากทราบว่า ควรตรวจไวรัสตับอักเสบชนิดไหนบ้างคะ    เรื่องที่สองคือ การติดต่อของไวรัสตับอีกเสบบีว่าติดต่อทางไหนบ้างเพราะเข้าไปหาข้อมูลบางเว็บไซต์บอกติดต่อทางน้ำลาย บางเว็บไซต์ก็บอกว่าติดเฉพาะทางเลือด สารคัดหลั่ง ทางเพศสัมพันธ์ แต่ไม่ติดต่อทางน้ำลาย พอดีญาติของเพื่อนป่วยเป็นโรคไวรัสตับอักเสบบีแล้วคุณหมอให้คำแนะนำการใช้ชีวิตโดยบอกว่า ห้ามใช้ช้อนส้อม แก้วน้ำ ของใช้ต่างๆรวมกัน ขณะที่หมออีกคนว่าไร้สาระ ไม่จำเป็นต้องแยก

     วันนี้ผมเพิ่งเดินทางมาถึงมวกเหล็กเอาตอนค่ำ แวะบ้านเพื่อนรุ่นพี่ๆบัญชีจุฬา หมายความว่าพวกพี่ๆท่านล้วนสูงวัยกว่าหมอสันต์ทั้งหมดและพวกท่านจบบัญชีจุฬา ไม่ได้หมายความว่าหมอสันต์จบบัญชีจุฬานะ เขากินเลี้ยงกันสิบกว่าคนแต่ละคนเป็นผู้สูงวัยในสไตล์คึกคัก active aging ที่น่าชื่นชมอย่างยิ่ง ผมกลับมาบ้านก็ดึกแล้ว จึงตั้งใจว่าจะตอบจดหมายฉบับแรกที่เปิดเห็นเพราะไม่มีเวลาเลือก แต่ปรากฎว่าจดหมายสองฉบับแรกล้วนเขียนมาเป็นภาษาอังกฤษ แม่เฮย..น่าขำที่ฝรั่งมังค่าก็หันมาถามปัญหาแข่งกับคนไทยเสียแล้ว ผมจึงขอถือโอกาสนี้ประกาศย้ำอีกครั้งนะครับว่าบล็อกของหมอสันต์ไม่ตอบจดหมายในภาษาอื่นนอกจากภาษาไทย เพราะบล็อกนี้เขียนเพื่อให้ความรู้คนทั่วไปโดยอาศัยคำถามในจดหมายเป็นสื่อการสอน ถ้าไปตอบเป็นภาษาประกิตแล้วคนทั่วไปจะอ่านได้พรื้อละครับ จดหมายฉบับที่สามเป็นจดหมายสั้นๆฉบับนี้ครับ  ………………………………